‘Een vrouw met een verleden en een man zonder toekomst.’ Dat is volgens Martin Koolhoven de essentie van een film noir. Deze week staat De kijk van Koolhoven in het teken van deze filmstijl, vooral te zien in misdaadfilms uit de Verenigde Staten.
The Maltese Falcon (1941) was officieel de eerste film noir, Touch of Evil (1958) van Orson Welles de laatste. Maar het genre kreeg veel navolging onder de noemer neo-noir, kijk naar Polanski’s Chinatown (1974), Blade Runner (1982) en L.A. Confidential (1997).
De film noir kent zijn oorsprong dus in de Verenigde Staten, maar werd opvallend genoeg pas in Frankrijk tot genre verheven. In de VS was net de depressie achter de rug, en dat zag je volgens de Franse filmcriticus Nino Frank terug in deze ‘zwarte films’, die zich kenmerkten door hopeloosheid, geweld en seksualiteit.
Dit artikel verscheen in oktober 2018 in de VPRO Gids en op VPRO Cinema.
Yasmin Wegman 